Typ publikacji

Podstawy łowiectwa to zwięzły podręcznik przeznaczony nie tylko dla studentów kierunków przyrodniczych oraz dla myśliwych i osób, które chcą dołączyć do tego grona, lecz także dla leśników i pracowników instytucji koordynujących gospodarkę łowiecką. Dziś w tej dziedzinie oczekuje się bowiem profesjonalizmu. W przeciwnym razie polowanie, jako bezpośrednie ingerowanie w naturę, nie będzie akceptowane. 
Do przeszłości należą czasy, w których zabijanie zwierząt nie budziło emocji. Od wielu lat podejście społeczeństwa ewoluuje, stąd już w 1997 roku we wstępie do ustawy o ochronie zwierząt zapisano: „zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą”, 
a także „każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania, oraz zapewnienia opieki i ochrony”. 
Zezwolono na ich zabijanie m.in. podczas polowań, ale zakazano znęcania się oraz dopuszczania do takich sytuacji. Uzupełnieniem aktualnej wiedzy zawartej w tej książce są przedstawione liczne możliwości zastosowania jej w praktyce. W dobie regresu niektórych populacji, 
a nadmiernego rozwoju innych wdrożenie wyników badań i opracowanie metodyki określonych działań stanowi wyzwanie dla osób podejmujących decyzje i/lub prowadzących zabiegi w ramach gospodarki łowieckiej. Kilka instrukcji pomocnych w praktyce, które współtworzyłem i/lub testowałem w polskich łowiskach, znajduje się na końcu – w formie załączników. 
[fragment Przedmowy]
&nbsp;

łowiectwo

Podstawy łowiectwa (oprawa miękka)

<ol>
<li>Łowiectwo w dziejach</li>
<li>Zwierzęta łowne w Polsce</li>
<li>Populacja oraz jej cechy</li>
<li>Środowisko życia zwierząt</li>
<li>Ocena parametrów populacyjnych i wykorzystanie wiedzy w tym zakresie</li>
<li>Genetyka populacji i łowiecka selekcja</li>
<li>Łowiectwo metodą aktywnej ochrony przyrody</li>
<li>Planowanie łowieckie</li>
<li>Inne aspekty współczesnego łowiectwa</li>
<li>Współczesne problemy myśliwych</li>
</ol>

Recent events related to the COVID-19 pandemic, and the war in Ukraine, are leaving a lasting mark on supply chains, changing previous logistical paradigms. As a threat from outside the economic system, COVID-19 instantly transformed global supply chains: in addition to other issues, it became more difficult to transport, monitor and control products between different locations around the world. In turn, the war in Ukraine, one of the world’s largest cereal producers, has dramatically reduced the supply of cereals in global markets. As a result, cereal supply chains (especially those destined to Africa) have been disrupted, causing significant shortages of these products. Also, from an economic perspective, this resulted in skyrocketing prices of raw cereals on global commodity exchanges.
Faced with temporary food shortages, consumers are beginning to appreciate what is local: accessible, safer, proven and tested. They are also changing their shopping habits, especially in terms of how they shop and what type of products they put in their basket. These changes are manifested by an increase in online sales and by the consumers buying more but less frequently. However, irrational shopping and increased food wastage are becoming a negative effect of these developments.

sustainable

Sustainable agri-food supply chains: contemporary and new challenges in logistics terms

This monograph is among the first papers entirely focused on economic and legal determinants of development of agri-food logistics. It emphasizes the specific nature of from-field-to-fork processes related to basic agricultural production, distribution, transportation and storage of food. Scientific and teaching needs make it a highly desired publication. In addition to addressing theoretical aspects, it attempts to take a practical look at problems faced by agri-food logistics professionals. It plays an important role in understanding, teaching and applying legal regulations and principles of agricultural economics.
This monograph adds value by smoothly combining legal and economic aspects while also closing a gap on the publishing market.

economic

Economic and legal determinants of development of agri-food logistics

Podstawy łowiectwa (oprawa twarda)

Podręcznik Podstawy analizy i klasyfikacji gleb zawiera najnowszą wiedzę z dziedziny genezy i klasyfikacji gleb oraz metod analiz laboratoryjnych oceniających ich właściwości fizyczne i chemiczne. Wykazano w nim, że w ocenie właściwości gleb kluczowe znaczenie mają badania realizowane w terenie, oparte na analizie warunków środowiska, opisie ich cech morfologicznych oraz pracach kartograficznych. Prezentację metod oznaczania właściwości gleb poprzedza wartościowa wiedza ogólna, zaprezentowana w przystępny i przejrzysty sposób.
W podręczniku zamieszczono obowiązującą obecnie, a trudno dostępną systematykę gleb Polski, opracowaną w 2019 roku przez Polskie Towarzystwo Gleboznawcze. Wartość merytoryczną podręcznika podnosi też umiejętnie cytowana i właściwie dobrana literatura dotycząca analizowanych w nim problemów.
Na podstawie recenzji prof. dr hab. inż. Stanisława Barana

Gleby okladka

Podstawy analizy i klasyfikacji gleb

Encyklopedia dla znawców i miłośników pięknych ogrodów. Zawiera ponad 1700 haseł problemowych i biogramów, ilustrowanych ponad 500 stylizowanymi rycinami i rysunkami. Do haseł dołączone zostały ich odpowiedniki w języku angielskim, francuskim, niemieckim i włoskim.
[od Wydawcy]
Dzieło uzupełniające lukę w dzisiejszej literaturze związanej ze sztuką ogrodową, potrzebne, wybiegające naprzeciw współczesnym potrzebom, godne polecenia zarówno naukowcom, specjalistom, projektantom, jak i wszystkim tym, którym leży na sercu zielona, pięknie i mądrze ukształtowana przestrzeń.
[z Recenzji]
Prezentowana książka to druga, rozszerzona i zaktualizowana edycja encyklopedii, która ukazała się w 1998 roku. Wydawcami są Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu i Fundacja "Stara Warszawa", wspierani przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.

tezaurus

Tezaurus sztuki ogrodowej

W dwudziestą rocznicę śmierci prof. dr hab. Wacława Pytkowskiego, w dowód pamięci i podziękowania za życie i bogatą działalność tego wielkiego uczonego i patrioty pragniemy przypomnieć jego ważniejsze osiągnięcia naukowe.  Profesora Pytkowskiego uznaje się za autora rachunku korelacji w rolnictwie, na podstawie którego stworzył całą teorię, wprowadzając do statystyki wiele pojęć, między innymi: korelacji złudnej, przedziałów ufności, teorii hipotez statystycznych czy teorii rekonstrukcji. Można go bez przesady uznać za prekursora agroekonometrii.  Dorobek naukowy prof. Pytkowskiego charakteryzuje duże bogactwo i ukierunkowanie. Problematyka jego prac obejmowała metodologię organizacji i zarządzania wielkotowarowymi gospodarstwami rolnymi, organizację i ekonomikę gospodarstw indywidualnych ze szczególnym uwzględnieniem czynnika pracy, systemy produkcji rolniczej oraz metodologię badań naukowych.

978-83-7160-582-6

Wacław Pytkowski

978-83-7160-974-9

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Historia i luminarze nauki

W 2019 roku przypada setna rocznica powstaania Uniwersytetu Poznańskiego. Z tej okazji Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przygotowało reprint dwóch prac profesora Jana Bogumiła Sokołowskiego o ptakach drapieżnych, zwanych obecnie szponiastymi. Profesor niemal całe życie związał z Wielkopolską. Był absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego, później został wykładowca akademickim, założycielem i pierwszym dziekanem Wydziału Zootechnicznego Wyższej Szkoły Rolniczej oraz wieloletnim kierownikiem Katedry Zoologii. Pozstawił po sobie ogromny dorobek naukowy. Na wiedzy przekazywanej w jego książkach zarówno naukowych, jak i popularnych, wyrosły pokolenia ornitologów i miłośników przyrody. [...]
Profesorowi Sokołowskiemu przyszło walczyć z wieloma uprzedzeniami i głęboko zakorzenionymi przesądami na temat ptaków drapieżnych. By je przełamać, starał się poznać obyczaje drapieżników. [...]
Profesor zwrócił uwagę na zjawisko parasola ochronnego, jaki roztaczają drapieżniki nad drobnymi ptakami, które bez oobaw gniazdują w pobliżu ich gniazd. Publikacje te miały ogromny wpływ na postawę myśliwych, którzy systematycznie wówczas tępili ptaki drapieżne jako czyniące szkody wśród zwierzyny i drobiu domowego. Profesor dowiódł, że ani krogulec, ani sokół nie zabijają gatunków łownych. [...]
Pozostawił też czytelnikom przesłanie: Siedząc wysoko na drzewie, w ukryciu zrobnionym z gałęzi świerków lub sosen, spędziłem wiele godzin i dni na obserwacjach życia rodzinnego krogulców, jastrzębi, myszołowów i sokołów. Chwile te zaliczam do najpiękniejszych, a choć miejsce nie zawsze było wygodne, nie zamieniłbym go nawet na fotel w najlepszym teatrze.
[Fragment Wstępu]

978-83-7160-952-7

Przy gnieździe sokoła wędrownego. Z biologji krogulca

Autorka monografii, dr hab. Katarzyna Schmidt-Przewoźna, prof. IWNiRZ, jest absolwentką Państwowej Wyższej Szkoły Plastycznej w Poznaniu. Dyplom z tkaniny eksperymentalnej realizowała pod kierunkiem prof. Magdaleny Abakanowicz. Od wielu lat zawodowo związana z Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, gdzie kieruje Pracownią Naturalnego Barwienia „Sztuka Naturalna”.
Monografia oparta jest przede wszystkim na dorobku zawodowym autorki wzbogaconym o rozdziały napisane we współpracy z innymi specjalistami w tej dziedzinie. Zaprezentowane w publikacji wyniki analiz zależności między włóknem naturalnym a metodą farbowania prezentują różnorodne techniki barwienia wraz z obszerną dokumentacją fotograficzną. Natomiast badania relacji naturalnego bar wnika i tkanin y ujawniły jeszcze inne poziomy interpretacyjne – w sferze symbolicznej, kolorystycznej i historycznej. Efekty barwienia tworzące specyficzne „pisanie kolorem” zostały skonfrontowane z barwnymi kodami natury zapisanymi w pigmentach roślinnych. Monografia będąca zwieńczeniem poszukiwań twórczych prof. Katarzyny Schmidt-Przewoźnej posłuży wielu grupom czytelników, w tym między innymi pedagogom, studentom, artystom jako źródło inspiracji twórczej w kontekście barwienia naturalnego.

978-83-7160-979-4

Barwienie metodami naturalnymi. Rośliny barwierskie i ich potencjał

W książce przedstawiono podstawowe zagadnienia z dzie­dziny sadownictwa, m.in. metody rozmnażania roślin sadow­niczych, gatunki i odmiany drzew oraz krzewów owo­co­wych, warunki klimatyczno-glebowe i ekonomiczne dla roz­woju sadownictwa, pielęgnację gleby, przechowalnictwo owoców. Dodano rozdział dotyczący integrowanej produkcji owoców.

83-7160-144-1

Sadownictwo

978-83-7160-961-9 (2)

Miejska gra w zielone. Zieleń 65 miast na prawach powiatu w latach 2005–2017

Uwzględniając duże potrzeby inwestycyjne występujące w branży ogrodniczej, w opracowaniu przedstawiono coraz większe możliwości pozyskania środków na różnego rodzaju przedsięwzięcia i przeanalizowano metody oceny ich efektywności. Czytelnik ma szansę nie tylko zapoznania się z wybranymi uwarunkowaniami rozwoju ogrodnictwa, lecz także zdobycia informacji dotyczących inwestycji majątkowych i ich specyfiki w odniesieniu do poszczególnych rodzajów działalności ogrodniczej oraz sposobów organizowania i finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych. Dużo uwagi poświęcono również szczegółowemu omówieniu metod oceny przedsięwzięć inwestycyjnych, które wzbogacono licznymi przykładami z praktyki ogrodniczej.
Książka porusza zagadnienia aktualne, ale jednocześnie dla wielu trudne. Pozostaje mieć nadzieję, że może być ciekawą i interesującą lekturą zarówno dla osób obeznanych z tematem, jak i pragnących zgłębić niektóre jego aspekty.

978-83-7160-543-7

Inwestycje w ogrodnictwie i metody oceny ich efektywności

Opracowanie przeznaczone dla studentów leśnictwa, mające ułatwić rozpoznawanie owadów objętych programem studiów pierwszego i drugiego stopnia. Poznanie róznorodności owadów leśnych jest podstawowym celem zajęć z przedmiotów: entomologia ogólna, entomologia leśna czy ochrona drzewostanów i drewna. Pozycja może być przydatna studiującym ochronę przyrody czy medycynę roślin.
Zasadniczą treścią książki są klucze do oznaczania owadów doskonałych, ich stadiów rozwojowych – jaj, larw i poczwarek, a także śladów bytowania w środowisku (ekskrementy, żerowiska na powierzchni drewna i kory). Klucze pozwalają rozpoznać gatunki owadów spotykane najczęściej i odgrywające istotną rolę w leśnictwie.
Obecne, zmienione i uzupełnione, wydanie Entomologii leśnej ma początki w opublikowanym w 1970 roku skrypcie autorstwa Alfreda Szmidta, Roberta Luterka i Jacka Michalskiego – profesorów Wydziału Leśnego obecnego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, pełniących kolejno funkcje kierowników Katedry Entomologii Leśnej.

978-83-7160-853-7

Entomologia leśna. Materiały do ćwiczeń

Książka zawiera informacje o sadach w Wielkopolsce: 
od czasów najdawniejszych, przez okres powojenny, 
stan dzisiejszy i ich przewidywane zmiany w przyszłości. 
Przedstawia także udział w ich tworzeniu pracowników 
różnych instytucji państwowych i gospodarstw 
prywatnych. Zawiera ich biogramy i wspomnienia.
Prof. dr hab. Tadeusz Hołubowicz, dr h.c., w latach 
1978–1997 był kierownikiem Katedry Sadownictwa 
Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jest autorem 
ponad 300 publikacji z ogrodnictwa. Przez ponad 
40 lat wykładał sadownictwo.
Prof. dr hab. Roman Hołubowicz, profesor w Katedrze 
Fitopatologii i Nasiennictwa Uniwersytetu Przyrodniczego 
w Poznaniu. Jest autorem ponad 250 publikacji 
z ogrodnictwa. Przez ponad 20 lat prowadził własną 
szkółkę drzew owocowych i róż.

sady

Sady wielkopolskie

Białka odzwierciedlają obraz zmian, jakim podlegają mięśnie w procesie konwersji w mięso podczas dojrzewania poubojowego i zależą od tempa przemian poubojowych determinowanych procesem wychładzania oraz występowaniem odchylenia jakościowego DFD. Celem pracy była analiza białek mięśniowych jako potencjalnych wskaźników jakości, ze szczególnym uwzględnieniem wodochłonności i kruchości mięsa wieprzowego wychładzanego ze zróżnicowaną szybkością oraz mięsa bydła z wadą DFD.

pobrane

Białka mięśniowe jako wskaźniki jakości mięsa wieprzowego wychładzanego ze zróżnicowaną szybkością oraz mięsa bydła z wadą DFD

978-83-7160-971-8

Rola lasu w pochłanianiu dwutlenku węgla z atmosfery (oprawa twarda)

Jako autor lub współautor kilku publikacji cytowanych w monografii Żelbetonowe studnie opuszczane. Kształtowanie, obliczenia, przykłady realizacji z zaciekawieniem zapoznałem się z jej treścią. Autorka nie tylko zebrała i podsumowała dotychczasowe osiągnięcia i zalecenia dotyczące projektowania oraz wykonawstwa studni opuszczanych, lecz także twórczo je rozwinęła i uwspółcześniła. Skompletowała opracowania, z których część jest mało znana lub publikowana w czasopismach o niewielkim zasięgu. Mimo że studnie opuszczane są konstrukcjami bardzo często stosowanymi, co Autorka wykazała przykładami z własnej praktyki, w tekstach naukowych od lat nie podejmowano tego tematu. W monografii odniesiono się także do wejścia w życie Eurokodów i ich wpływu na podjęte zagadnienie.
Gratulując Autorce pomysłu i realizacji, żywię nadzieję, że monografia ta będzie życzliwie przyjęta przez krąg odbiorców oraz przyczyni się do bezpiecznego projektowania studni opuszczanych.
na podstawie opinii
prof. dr. hab. inż. Wiesława Buczkowskiego

żelbetowe

Żelbetowe studnie opuszczane. Kształtowanie, obliczanie, wykonawstwo, przykłady realizacji

Podręcznik jest syntezą wiedzy o prowadzeniu gospodarki leśnej w lasach Polski. W sposób encyklopedyczny omówiono w nim główne działy tej gospodarki – hodowlę lasu, urządzenie lasu, ochronę lasu, użytkowanie lasu i ekonomikę leśnictwa. W książce ukazano przyrodniczą złożoność gospodarki leśnej, jej cele i zadania gwarantujące trwałe zachowanie lasów dla przyszłych pokoleń, bez uszczerbku dla obecnych, o ile prawa i zasady polityki leśnej będą akceptowane i przestrzegane przez społeczeństwo. Przedstawione zagadnienia SA wynikiem wiedzy i praktyki wielu pokoleń leśników, a także najnowszych osiągnięć z dziedziny leśnictwa. Podręcznik jest przeznaczony przede wszystkich dla studentów leśnictwa, ochrony środowiska oraz biologii.

978-83-7160-723-3

Podstawy gospodarki leśnej

Przewodnik do ćwiczeń z mikrobiologii stanowi kompendium wiedzy dla studentów kierunków przyrodniczych z zakresu mikrobiologii ogólnej i środowiskowej. Skrypt zawiera niezbędne informacje zarówno teoretyczne, jak i praktyczne, które ułatwią czytelnikowi naukę przedmiotu oraz pomogą w wykonaniu określonych zadań praktycznych podczas ćwiczeń.
Przedstawione w kilkunastu rozdziałach tematy zajęć dotyczą następujących zagadnień: techniki mikrobiologiczne, charakterystyka podstawowych grup mikroorganizmów występujących w różnych środowiskach, oddziaływania mikroorganizmów na siebie oraz na inne organizmy żywe, a także ich rola w funkcjonowaniu różnych biocenoz.

978-83-7160-953-4_1

Przewodnik do ćwiczeń z mikrobiologii

Fizykochemia drewna jest nauką z pogranicza fizyki drewna i chemii drewna. Cechą odróżniającą fizykochemię drewna od innych nauk o drewnie (anatomii drewna, fizyki drewna, chemii drewna) jest szerokie stosowanie przez nią osiągnięć chemii fizycznej. Fizykochemia drewna jest cząstką chemii organicznej, tak jak chemia drewna jest cząstką chemii organicznej. Cechą charakterystyczną fizykochemii drewna, podobnie jak chemii fizycznej, jest szczególna dbałość o stosowanie matematyki – metody indukcyjno-dedukcyjnej.
Podręcznik jest przeznaczony głównie dla studentów wydziałów technologii drewna, ale mogą z niego korzystać również studenci papiernictwa i poligrafii. Jest napisany od podstaw, jednak wskazana jest u Czytelnika znajomość chemii fizycznej z uwzględnieniem spektroskopii absorpcyjnej i termodynamiki.

978-83-7160-832-2

Zarys fizykochemii drewna

Reformy społeczno-gospodarcze, jakie podjęto w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, oprócz efektów oczekiwanych i społecznie aprobowanych przyczyniły się do wystąpienia niekorzystnych zjawisk, takich jak bezrobocie oraz zwiększanie się skali dezaktywacji zawodowej społeczeństwa. Skutki podjętych reform w sposób szczególny dotykały ludność zamieszkującą na wsi, ze względu na specyficzne cechy kształtujące jej sytuację w procesie pozyskiwania źródeł utrzymania i dochodów.
W pracy podjęto próbę określenia struktury aktywności ekonomicznej ludności wiejskiej oraz zidentyfikowania czynników ograniczających możliwości zwiększenia zatrudnienia tej ludności poza rolnictwem. Zbadano charakter i przyczyny zmian aktywności zawodowej ludności w Polsce i na wsi, określono strukturę zatrudnienia i przyczyny występowania bezrobocia wśród ludności wiejskiej, a także zidentyfikowano czynniki warunkujące możliwości zwiększenia pozarolniczego zatrudnienia mieszkańców wsi. Przeprowadzono także symulację skali bezrobocia ukrytego w rolnictwie.
Niniejsze opracowanie adresowane jest do szerokiego grona czytelników zainteresowanych problematyką społeczno-ekonomicznego rozwoju obszarów wiejskich.

978-83-7160-489-8

Aktywność ekonomiczna ludności wiejskiej w Polsce

Do głównych beneficjentów środków polityki regionalnej Unii Europejskiej w Polsce należą jednostki samorządu terytorialnego. Wśród nich najwięcej środków finansowych UE pozyskały gminy, a szczególną aktywnością wykazały się gminy województwa wielkopolskiego.
Pozyskane wsparcie UE w znaczący sposób przyczyniło się do rozwoju badanych gmin województwa wielkopolskiego. Chociaż Wielkopolska cechuje się korzystną sytuacją społeczno-ekonomiczną, finansową oraz stanem infrastruktury, należy podkreślić, że występuje tu także zróżnicowanie wewnątrzregionalne. Środki polityki regionalnej Unii Europejskiej zostały pozyskane przez gminy województwa wielkopolskiego przede wszystkim na infrastrukturę techniczną. Poziom rozwoju gmin wpływa statystycznie istotnie na średnią wielkość zastosowanych środków i zmienia się wprost proporcjonalnie wraz z zaawansowaniem poziomu ich rozwoju. Gminy o najwyższym poziomie rozwoju pozyskały znacznie wyższe środki finansowe UE. Znacząca pomoc napłynęła do relatywnie większych gmin, co w konsekwencji może oznaczać dalszą marginalizację mniejszych gmin wiejskich. Do głównych barier pozyskania środków polityki regionalnej Unii Europejskiej przez gminy należy system ich rozdziału, skomplikowane procedury oraz brak środków własnych.

978-83-7160-665-6

Ocena zastosowania środków polityki regionalnej Unii Europejskiej przez samorządy gminne województwa wielkopolskiego

Osiedle obronne kultury łużyckiej w Biskupinie, datowane na około 740 rok p.n.e., należy do najbardziej znanych rezerwatów archeologicznych w Europie Środkowej. Drewniane pozostałości osiedla stanowią niezwykle cenne źródło wiedzy o materialnej i duchowej kulturze ludności zamieszkującej okolice Jeziora Biskupińskiego, na przełomie epoki brązu i żelaza. Pomimo wielu prac dotyczących tego osiedla, monografia "Drewniane pozostałości?" jest pierwszym kompleksowym opracowaniem obejmującym zarówno ocenę stopnia degradacji, jak i warunki zalegania drewna w Biskupinie. Autorzy mają nadzieję, że opisane badania wskażą zakres oraz kierunek dalszych prac na stanowisku, które zagwarantują skuteczną ochronę zbytku, aby mógł być przekazany przyszłym pokoleniom.

978-83-7160-492-8 (1)

Drewniane pozostałości osiedla kultury łużyckiej w Biskupinie. Monitoring i stan zachowania

Zakresem monografii objęto sektor usług żywieniowych, traktując go jako coraz bardziej wyróżniającego się uczestnika łańcucha żywnościowego oraz kreatora odrębnego kanału dystrybucji żywności. Uzasadnieniem dla takiego podejścia do kanałów dystrybucji są wzrastające przychody omawianego sektora, potwierdzające wzrost jego roli jako kanału sprzedaży produktów żywnościowych, za pośrednictwem które produkty te w coraz większej skali docierają do konsumentów. W tym kontekście na podkreślenie zasługuje dwutorowe podejście Autora opracowania do omawianego zagadnienia uwzględniające perspektywę producentów żywności oraz perspektywę przedsiębiorstw świadczących usługi żywieniowe.
Opracowanie znacznie wzbogaca istniejącą, dość skromną literaturę z zakresu kanałów dystrybucji żywności, odnoszącą się do współpracy producentów żywności z sektorem usług żywieniowych. Dostarcza cennych danych, które mogą być przydatne decydentom na różnych szczeblach zarządzania i rozwijania działań biznesowych, zarówno w obszarze obejmującym producentów żywności (rolnicy i grupy producenckie) oraz w sektorze usług żywieniowych (restauracje, bary, stołówki, punktu gastronomiczne i firmy cateringowe).

978-83-7160-815-5

Sektor usług żywieniowych jako kanał dystrybucji żywności

Książka nieprzeznaczona do sprzedaży.
Wraz ze zmianami społeczno-gospodarczymi zmienia się natura usług, ich funkcje i sposoby świadczenia. Te przemiany są konsekwencją, ale równocześnie stylumatorem przekształceń struktury gospodarki i jej unowocześniania. wywierają wpływ także na sposoby prowadzenia produkcji rolniczej i stymulują implementację usług w ogólny kształt agrobiznesu.
Rozważania zaprezentowane w monografii dotyczą istoty i znaczenia usług – najpierw w gospodarce ogółem, a później w rolnictwie, w związku z ewolucją poglądów dotyczących wzrostu i rozwoju gospodarczego oraz paradygmatem rozwoju zrównoważonego. W części empirycznej podjęto próbę oceny zróżnicowania poziomu i struktury korzystania z usług produkcyjnych w rolnictwie oraz rozpoznania uwarunkowań ich rozwoju w krajach Unii Europejskiej.

978-83-7160-924-4_1

Zmieniająca się natura usług. Studium usług produkcyjnych w rolnictwie krajów Unii Europejskiej

978-83-7160-895-7

Identyfikacja jakości wybranych produktów branży rolno-spożywczej i rolniczego przetwarzania odpadów z wykorzystaniem głębokich modeli neuronowych

Celem była analiza i ocena związku pomiędzy efektywnością procesu fermentacji metanowej, uzyskiwanej w skali technicznej i w warunkach laboratoryjnych. Dla porównania produktywności instalacji przemysłowej z laboratoryjną wprowadzono niestosowany dotąd współczynnik korekcji biochemicznego potencjału metanogennego (WKBPM). 
Badania wykonano w warunkach laboratoryjnych oraz w wytypowanych trzech zakładach różniących się budową fermentorów, co w bezpośredni sposób wpływało na efektywność procesu fermentacji metanowej. W pracy analizowano wpływ takich czynników jak: rodzaj i ilość zadawanych substratów, temperatura procesu, czas mieszania substratów wewnątrz fermentorów, wpływ zagęszczenia wsadu wyrażony w suchej pozostałości (sucha masa) na obciążenie mieszadeł, dobowe obciążenie fermentorów oraz hydrauliczny czas retencji. Przeanalizowano biochemiczny potencjał metanogenny poszczególnych substratów otrzymywany w laboratorium oraz poddano analizie ilości uzyskiwanego metanu z tych samych substratów w skali technicznej. Do analizy wykorzystano autorskie rozwiązanie, które polegało na wprowadzeniu współczynnika korekcji biochemicznego potencjału metanogennego. Parametr ten pozwolił na wyznaczenie i wskazanie najefektywniejszej instalacji biogazowej przetwarzającej biomasę organiczną w metan w odniesieniu do warunków laboratoryjnych.

978-83-7160-917-6

Wydajność procesu fermentacji metanowej w biogazowniach rolniczych

Książka ta jest cenną pomocą dla studentów podczas ćwiczeń terenowych, które są integralnym elementem programu studiów 
w ramach przedmiotu gleboznawstwo leśne z geologią. Zapoznają się wówczas z praktyczną stroną gleboznawstwa, zyskując umiejętność: wykonania odkrywki glebowej, rozpoznawania i opisu podstawowych typów i podtypów gleb, identyfikacji podstawowych utworów geologicznych oraz poboru próbek glebowych przeznaczonych do wykonania analiz laboratoryjnych.
Publikacja jest także ważnym przygotowaniem do przedmiotu typologia leśna.

978-83-7160-969-5

Materiały do zajęć terenowych z gleboznawstwa leśnego

978-83-7160-976-3

Rachunkowość finansowa z elementami rachunkowości zarządczej

Reprint dzieła przygotowano z okazji 80 rocznicy I wydania i nadania imienia Profesora sali wykładowej w Kolegium Cieszkowskich Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Mimo upływających lat Ptaki ziem polskich nadal pozostają podstawowym podręcznikiem dla ornitologów i poszukujących wiadomości o ptakach. Ciągle bowiem brakuje całościowego podręcznikowego opracowania opisującego i analizującego krajową ornitofaunę. W dziele Profesora można znaleźć przepiękne opisy ptaków i ich zachowań.
[na podstawie Wstępów]

978-83-7160-865-0

Ptaki ziem polskich

Nowoczesną hodowlę zwierząt gospodarskich, w szczególności bydła mlecznego – opartą na ocenie genomowej – coraz trudniej wyobrazić sobie bez udziału technologii wspomagających rozród. Należą do nich: transfer zarodków, ich produkcja in vitro, inseminacja z wykorzystaniem nasienia sortowanego i inne. Monografia przedstawia obecny stan wykorzystania w kraju biotechnik w rozrodzie oraz hodowli bydła, świń i koni. Przedstawiono w niej także nowatorskie metody oceny zarodków oraz ryzyko związane z zanieczyszczeniem ich patogenami. Obszernie naświetlono złożone relacje pomiędzy zarodkiem i matką w okresie przedimplantacyjnym. Opracowanie – przygotowane z udziałem czołowych specjalistów krajowych i zagranicznych – jest unikalnym kompendium kompleksowej wiedzy oraz doświadczeń z tej dziedziny nauki i praktyki klinicznej.

978-83-7160-860-5

Biotechniki stosowane w rozrodzie zwierząt gospodarskich i koni

Opracowanie poświęcono występowaniu ważek w borach sosnowych Polski, z uwzględnieniem w szerokim zakresie ich roli w redukcji liczebności szkodników leśnych. Jest to opracowanie oparte na bogatym materiale, zebranym podczas starannie zaplanowanych 
i wykonanych badań terenowych i eksperymentalnych, obejmujące obszar duży i bardzo zróżnicowany pod względem przyrodniczo-geograficznym, napisane z dużym znawstwem, starannie przygotowane. Co szczególnie istotne, dotyczy specyficznych zagadnień z pogranicza entomologii podstawowej i stosowanej, które mają wyraźne przełożenie na praktykę ochrony lasu i jej ekonomię, jednak z drugiej strony – wymagają dużej wiedzy i umiejętności z dwóch zupełnie różnych dziedzin: entomologii leśnej oraz faunistyki i ekologii ważek (Odonata).
Opracowanie jest pierwszym w piśmiennictwie światowym tak kompletnym i bogatym w dane dziełem na temat roli ważek w naturalnej obronie lasu przed szkodnikami. Jest to praca pionierska 
i wnosząca liczne informacje nowe dla nauki.
Dzięki wyborowi rzadko poruszanej problematyki na pograniczu specjalności naukowych, zakresowi badań, skali analizy i podejściu kompleksowemu – jest to dzieło unikalne i nowatorskie, do tego mające równocześnie wysokie walory poznawcze i aplikacyjne. Przy czym bardzo istotna jest właśnie ta kompleksowość podejścia, z której wynika nowa jakość. O ile niektóre zagadnienia omawiane przez Autora już badano, to nikt nie analizował ich wszystkich jednocześnie.
Z recenzji dr. hab. Pawła Buczyńskiego 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

978-83-7160-900-8

Ważki różnoskrzydłe (Odonata, Anisoptera) borów sosnowych Polski

Podręcznik metodyczny przygotowany przede wszystkim dla studentów drugiego stopnia specjalizujących się w zakresie biologii roślin użytkowych na kierunkach: biologia, ogrodnictwo, rolnictwo, leśnictwo, biotechnologia. Podręcznik opracowali pracownicy Katedry Fizjologii Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu o wieloletnim stażu w pracy dydaktycznej oraz naukowej i eksperymentalnej.

978-83-7160-493-5

Wybrane metody badania procesów plonotwórczych

Publikacja obejmuje trzy tomy: 
Tom I. Nauka i dydaktyka 
Tom II. Pracownicy 
Tom III. Absolwenci, doktorzy i doktorzy habilitowani
Przez 100 lat Wydział Leśny przeszedł długą drogę rozwoju, osiągając znaczące sukcesy zarówno na polu dydaktycznym, jak i naukowym. Miarą rozwoju naukowego jest realizowanie badań w ramach projektów badawczych, finansowanych zarówno przez prgany państwowe, jak też otoczenie gospodarcze, co przekłada się na aktywność publikacyjną pracowników, doktorantów i studentów. [...] Powoływanie pracowników Wydziału Leśnego do gremiów rządowych, ministerialnych czy zespołów doradczych nie tylko Lasów Państwowych, ale także władz lokalnych i przedsiębiorców należy uznać za oznakę docenienia rangi Wydziału w kraju.
[...] Programy dydaktyczne były modyfikowane wiele razzy, jednak istotą są przedmioty-filary leśnictwa – Urządzanie lasu, Hodowla lasu, Ochrona lasu i jego uzytkowanie oraz zarządzanie. [...] O atrakcyjności kierunku niech świadczy fakt utrzymującego się przez wiele lat zainteresowania kandydatów do podjęcia studiów na Wydziele Leśnym Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przekraczający znacząco proponowane limity przyjęć.
[...] Z dumą wspominamy przesłość, doceniając dokonania naszych poprzedników, ale także z nadzieją patrzmy w przyszłość, pracując na dobro Wydziału, by nasi spadkobiercy mogli kontynuować dzieło rozpoczęte 100 lat temu.
[fragment Wstępu do tomu I]

978-83-7160-963-3

100 lat Akademickich Studiów Leśnych w Poznaniu

W 2014 roku przypadają dwie wielkie rocznice związane z Augustem Cieszkowskim – 200 lat od daty urodzin i 120 lat od śmierci wielkiego filozofa, ekonomisty, pedagoga, rolnika, działacza politycznego i patrioty. Wiersze zgromadzone w prezentowanej antologii próbują ukazać, na czym polegał i w czym się zasadzał fenomen Augusta Cieszkowskiego i jego posiadłości w Wierzenicy. W tomie zostały zebrane wiersze i utwory zarówno samego Augusta Cieszkowskiego, wiersze powstałe w jego epoce jak również utwory napisane w czasach nam współczesnych.

978-83-7160-746-2

...Na skrzydłach myśli... August Cieszkowski i ziemia wierzenicka w poezji

Podręcznik ten wzbogaca ofertę źródłową dla polityki edukacyjnej, umożliwiając szerszy ogląd sytuacji, jak polityka ta determinuje życie prywatne obywateli, wspomaga rozwój gospodarczy, uczy korzystania z instytucji demokratycznych czy wreszcie rozumienia życia społecznego.
Obecnie można podjąć próbę refleksji, czy współczesna szkoła realizuje dziedzictwo tamtych dążeń, które pomimo funkcjonowania w warunkach państwa totalitarnego zdołało obronić swą niezależność. Ponadto, czy szkoła ta przygotowuje współcześnie do wolności, ale też odpowiedzialności za siebie i za swoją ojczyznę...?

978-83-7160-821-6

Polityka edukacyjna i oświatowa w polityce społecznej

Podręcznik pt. Hodowla, chów i użytkowanie kóz, którego autorami są wybitni polscy i zagraniczni specjaliści, stanowi kompleksowe omówienie tematu hodowli i chowu kóz, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki rozrodu, żywienia, pielęgnacji oraz zachowań charakterystycznych dla tego gatunku. Szczegółowe omówienie tematu pozyskiwania i przetwórstwa mleka koziego poszerza wiedzę z zakresu mlecznego użytkowania kóz.
Omawiane zagadnienia genetyki populacji oraz programów hodowlanych dla kóz mlecznych obejmują najnowsze dokonania i kierunki realizowanych prac hodowlanych.
Książka zawiera również informacje na temat postępów cytogenetyki i genetyki molekularnej w badaniach nad genomem kozy oraz obszerny rozdział omawiający etiologię, epidemiologię i zwalczanie chorób kóz.
Całość uzupełniają liczne efektowne i starannie dobrane ilustracje. Podnoszą one walory naukowo-dydaktyczne książki jako podręcznika akademickiego, adresowanego przede wszystkim do studentów kierunków: zootechnika, biologia i weterynaria.
Książka w oprawie miękkiej.

978-83-7160-985-5

Hodowla, chów i użytkowanie kóz

Nanotechnologia jako interdyscyplinarna dziedzina nauki znajduje swoje zastosowanie również w drzewnictwie. Jednym z najbardziej wszechstronnych i wielofunkcyjnych nanomateriałów 
jest syntetyczna krzemionka płomieniowa (nano-SiO2), która wprowadzona do matrycy polimerowej pozwala na znaczną poprawę wytrzymałości i odporności termicznej 
powstałego nanokompozytu. 
Nadrzędnym celem niniejszej pracy było określenie wpływu dodatku nanokrzemionki do żywicy mocznikowo-formaldehydowej (UF) i fenolowo-formaldehydowej (PF) na właściwości 
wytworzonych przy ich użyciu sklejek oraz płyt wiórowych i na tej podstawie zaproponowanie nowych rozwiązań pozwalających na ograniczenie ilości środków wiążących 
stosowanych w produkcji sklejek oraz poprawę właściwości płyt wiórowych wytwarzanych z udziałem niedrzewnych surowców lignocelulozowych. Uwzględniając fakt, iż nanokrzemionka wykazuje znaczną tendencję do aglomeracji, celem prowadzonych prac 
było również określenie stopnia powierzchniowej modyfikacji krzemionki wybranym silanowym środkiem sprzęgającym, pozwalającego na wytworzenie płyt o jak najlepszych 
właściwościach fizykomechanicznych.Wbadaniach wykorzystano 3-aminopropylotrietoksysilan (APTES) stosowany powszechnie jako promotor adhezji i modyfikator powierzchni 
wypełniaczy nieorganicznych w wielu układach polimerowych, w tym fenolowych, melaminowych i mocznikowo-formaldehydowych. Tego typu modyfikacja stosowana jest głównie w procesach wytwarzania kompozytów polimerowych zawierających w swoim składzie 
różnego rodzaju nanonapełniacze. Zakres przeprowadzonych prac obejmował wytworzenie sklejek zaklejonych nanokompozytowymi 
żywicami klejowymi dla różnego jednostkowego ich naniesienia na powierzchnie fornirów, wytworzenie płyt wiórowych zaklejonych żywicą UF z dodatkiem różnych ilości 
nano-SiO2, wytworzenie sklejek i płyt wiórowych zaklejonych żywicami UF oraz PF z dodatkiem krzemionki modyfikowanej różną ilością APTES. Biorąc pod uwagę rosnące zainteresowanie przemysłu płyt drewnopochodnych stosowaniem surowców alternatywnych, 
szczególnie w procesie wytwarzania płyt wiórowych, w ramach badań wytworzono również płyty wiórowe z udziałem cząstek słomy rzepakowej zaklejone żywicą UF/nano-SiO2. Wszystkie wytworzone płyty poddano ocenie ich właściwości fizykomechanicznych 
oraz higieniczności zgodnie z wymogami odpowiednich norm technicznych. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że zastosowanie nano-SiO2 jako 
wypełniacza żywic UF i PF w procesie wytwarzania sklejek, pozwala na znaczną redukcję jednostkowego naniesienia żywic klejowych podczas klejenia arkuszy fornirów. Pomimo ograniczenia ilości nanokompozytowych żywic klejowych o 33% w przypadku 
żywicy UF i 25% w przypadku żywicy PF, wytworzone sklejki charakteryzowały się wymaganą jakością sklejenia. W przypadku żywicy UF wykazano również istotne ograniczenie emisji formaldehydu. Ze względu na wysokie koszty produkcji nanokrzemionki 
takie działania są ważne z ekonomicznego punktu widzenia, ale również zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju, promującego ograniczenie zużycia surowców, a w szczególności 
tych, które stanowią zagrożenie dla środowiska naturalnego. Modyfikacja żywicy UF odpowiednio dobraną ilością krzemionki pozwala również na poprawę właściwości fizykomechanicznych 
oraz higieniczności płyt wiórowych. Z kolei w przypadku płyt z udziałem odpadowych cząstek roślin jednorocznych, dodatek nano-SiO2 do żywicy UF pozwolił na 
zwiększenie stopnia substytucji wiórów drzewnych cząstkami słomy. Płyty wytworzone z 50-procentowym udziałem cząstek słomy rzepakowej i zaklejone żywicą UF/nano-SiO2 spełniały wymagania stawiane płytom typu P2. Dodatkowo jakość sklejenia, a w efekcie 
wytrzymałość zarówno sklejek, jak i płyt wiórowych zaklejonych nanokompozytowymi żywicami klejowymi można ulepszyć poprzez modyfikację nano-SiO2 odpowiednio dobranym aminosilanem – APTES. Ciekawym rezultatem prowadzonych badań jest również poprawa wybranych cech palności płyt wiórowych, wynikająca w głównej mierze z wysokich właściwości barierowych nano-SiO2. Jak wykazały wstępne badania palności, wprowadzenie do żywicy klejowej niewielkich ilości nano-SiO2 pozwala na wytworzenie płyt wiórowych o większej odporności na działanie ognia, co przejawia się m.in. wydłużeniem czasu zapłonu płyt, ograniczeniem powierzchni wypału oraz wzrostem wskaźnika tlenowego.
Słowa kluczowe: nano-SiO2, aminosilan, żywice klejowe, sklejka, płyta wiórowa, wytrzymałość, jakość sklejenia, formaldehyd

978-83-7160-932-9

Właściwości wybranych tworzyw drewnopochodnych wytwarzanych z udziałem nano-SiO2

Książka nieprzeznaczona do sprzedaży
Pszenżyto uprawne (X Triticosecale Wittmack) jest syntetycznym mieszańcem międzyrodzajowym, powstałym w wyniku skrzyżowania pszenicy (Triticum) i żyta (Secale). Ze względu na wysokie plonowanie i niewielkie wymagania uprawowe cieszy się ono dużą popularnością, szczególnie w Polsce, która jest największym producentem tego zboża na świecie. Pomimo zainteresowania pszenżytem zboże to nadal jest słabo poznane, a w konsekwencji nie jest w pełni wykorzystywane w przemyśle spożywczym.
Celem niniejszej pracy było określenie wpływu cech odmianowych ziarna pszenżyta i zastosowanych procesów technologicznych na właściwości fi zykochemiczne otrzymanych produktów oraz wskazanie na tej podstawie optymalnych możliwości wykorzystania ziarna pszenżyta do produkcji żywności, w tym żywności prozdrowotnej.
Materiał doświadczalny stanowiło ziarno dziesięciu współcześnie uprawianych w Polsce odmian pszenżyta, ziarno pszenicy ciastkowej i chlebowej oraz żyta. Analizowano skład chemiczny ziarna, zawartość wybranych substancji o charakterze prozdrowotnym oraz cechy technologiczne mąki pszenżytniej zarówno metodami klasycznymi, jak i nowo opracowanymi testami. Badano także stabilność cech technologicznych ziarna wybranych odmian pszenżyta. Z mąki pszenżytniej wytworzono pieczywo metodą bezpośrednią i pośrednią z wykorzystaniem kultur starterowych LV2 oraz babki biszkoptowe i ciastka kruche, których cechy porównano z tradycyjnymi produktami pszennymi. Z całoziarnowej kaszki pszenżytniej wytworzono ekstrudaty. Analizowano wpływ cech odmianowych oraz zmiennych parametrów ekstruzji na właściwości fi zykochemiczne ekstrudatów pszenżytnich i zawartość w nich substancji prozdrowotnych i antyodżywczych. Określono również wpływ procesu ekstruzji na przebieg trawienia i wskaźnik wykorzystania białka netto ekstrudatów pszenżytnich.
Ziarno niektórych odmian pszenżyta obecnie uprawianych w Polsce wykazuje cechy surowców zbożowych odpowiednich do produkcji pieczywa, babek biszkoptowych i kruchych ciastek, a także całoziarnowych produktów ekstrudowanych. Zastosowanie procesu ekstruzji do przetwórstwa pszenżyta pozwala w pełni wykorzystać jego potencjał prozdrowotny, a wartość odżywcza uzyskanych ekstrudatów zależy od warunków ekstruzji.
Słowa kluczowe: pszenżyto, pieczywo, pieczywo cukiernicze, wartość technologiczna mąki, ekstruzja, wykorzystanie białka netto, aktywność przeciwutleniająca, błonnik pokarmowy, substancje antyodżywcze

978-83-7160-905-3

Technologiczne i żywieniowe aspekty wykorzystania ziarna krajowych odmian pszenżyta

„Autorka monografii wyjaśnia mechanizmy wyłudzeń zwrotu podatku VAT i wskazuje, co należy zrobić, jakie działania podjąć, żeby nie stać się mimowolnym uczestnikiem przestępstwa. Monografia może być cennym opracowaniem zarówno dla przedsiębiorców, jak i podmiotów świadczących usługi księgowe i doradztwa prawnego dla przedsiębiorców”.
[fragment recenzji]

978-83-7160-999-2

Odmowa prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z powodu wykrytych nieprawidłowości. Aspekty ekonomiczne i prawne na kanwie "luki w VAT"

Praca dotyczy zagadnienia oddziaływania rzeki na wykorzystanie przez dąb szypułkowy różnych form wody do przyrastania na grubość w dolinie rzecznej. Znaczenie wody jako istotnego czynnika ekologicznego niezbędnego do tworzenia biomasy i formowania się 
przyrostów promieniowych drzewa nie budzi wątpliwości. Jednak oddziaływanie warunków mikrosiedliskowych na strategię wykorzystania wody przez drzewa w relacji do zmienności czasowej i przestrzennej dostępności różnych form wody nie zostało jeszcze 
wystarczająco rozpoznane. Problematyka wykorzystania wody przez drzewa jest istotna zarówno ze względów przyrodniczych, jak i gospodarczych, zwłaszcza w kontekście zagrożeń drzew i drzewostanów związanych z suszą. Szczególny przypadek uwarunkowanego hydrologicznie układu warunków mikrosiedliskowych występuje w dolinach dużych i średnich rzek. Dąb szypułkowy zajmuje siedliska na wysoczyźnie, gdzie dostępność wody wynika z lokalnych warunków klimatycznych, a także występuje na siedliskach w dolinach rzecznych, gdzie istotnym czynnikiem sprawczym decydującym o dostępności wody jest reżim rzeczny powiązany z warunkami klimatycznymi panującymi w zlewni. Rzeka oddziałuje pośrednio przez związki hydrauliczne wód rzecznych z wodą gruntową w dolinie. Oddziaływanie rzeki w dolinie wiąże się z obecnością hydrologicznego gradientu ekologicznego i zmniejsza 
się wraz z wyniesieniem terenu. Stąd zasadne jest przypuszczenie, że ta zmienna przestrzennie i czasowo siła oddziaływania rzeki może różnicować rytm przyrostowy dębu szypułkowego w dolinie rzecznej przez modulowanie wykorzystania dostępnej wody. Główne pytania wynikające z tej hipotezy to: Czy i w jaki sposób manifestuje się strefowość doliny rzecznej w zakresie wykorzystania przez drzewa różnych form dostępnej do przyrostów wody? Czy strefowość przyrostowa dotyczy podatności na susze? Jaki jest zasięg przestrzenny oddziaływania rzeki na przyrosty promieniowe dębu szypułkowego 
w dolinie? W jaki sposób różni się rytm przyrastania drzew w dolinie oraz na wysoczyźnie ze względu na wykorzystanie form dostępnej wody i podatność na susze? Czy zależności między parametrami hydroklimatycznymi i przyrostami promieniowymi mogą 
stanowić indykator stanu i przemian ekosystemów leśnych dolin rzecznych? Obszar badań leży na Niżu Polskim w Wielkopolsce. Stanowiska dolinne są położone w dolinie środkowej Warty (kilometraż rzeki 333–340 km od ujścia, lokalna szerokość doliny 6–10 km) w kompleksie leśnym noszącym zwyczajową nazwę Lasy Czeszewskie 
(52° 07′ 55″ N, 17° 30′ 46″ E), a stanowiska wysoczyznowe na sąsiednim obszarze Płyty Krotoszyńskiej na Wysoczyźnie Kaliskiej (51° 56′ 27″ N, 17° 21′ 06″ E). Warta to średniej wielkości rzeka o całkowitej długości 808 km i powierzchni zlewni 54 529 km2, dopływ Odry odwadniający Nizinę Północnoeuropejską do Morza Bałtyckiego. Warunki przyrodnicze w dolinnym rejonie badań są typowe dla rozległych dolin rzecznych środkowej Europy, gdzie zachowany jest rytm procesów ekologicznych modulowanych przez naturalny 
reżim rzeczny. Drzewostany w dolinie to starodrzewie dębowo-jesionowe w wieku 110–190 lat z domieszką innych gatunków drzew: grabu, wiązu polnego i szypułkowego, lipy drobnolistnej, klonu polnego i pospolitego. Drzewostany na wysoczyźnie to starodrzewie 
dębowo-grabowe w wieku 130–160 lat. W pracy wykorzystano metodę dendrochronologiczną w zakresie zastosowań dendroekologicznych. 
Wyznaczono 30 stanowisk w 3 transektach hydrologicznych. W każdym transekcie było pięć pozycji w dolinie na terasie zalewowej i pierwszej terasie nadzalewowej. Wyznaczono również jedną pozycję na wysoczyźnie. Na każdej pozycji wyznaczono 1–3 stanowisk. Pozycje w transektach dolinnych zostały ustalone na podstawie rzędnej terenu oraz modelowania rozkładu stref zalewowych dla epizodów wezbraniowych. Wykorzystano 
model przepływu niestacjonarnego i użyto program HEC-RAS 4.1 do analizy rzędnych zalewów dla epizodów zalewowych. Na stanowisku wybrano 10–15 drzew. Próby pobrano z drzew wybranych losowo o zbliżonej rzędnej terenu, dojrzałych, panujących według klasyfikacji Krafta, zdrowych i pozbawionych uszkodzeń mechanicznych 
oraz rosnących w zwartym drzewostanie. Z drzewa pobrano dwie próby przyrostowe, które wypreparowano standardowymi metodami, zeskanowano i pomierzono szerokości przyrostów rocznych za pomocą programu CooRecorder. Dokonano weryfikacji jakości 
poszczególnych serii przyrostów w celu korekty błędów pomiarowych za pomocą programów CDendro oraz COFECHA. Dla stanowisk przygotowano serie czasowe przyrostów rocznych – chronologie rzeczywiste, standardowe i rezydualne, które stanowiły zmienne 
objaśniane. Obliczono charakterystyki statystyczne w celu oceny przydatności serii do analiz dendroekologicznych, korzystając z pakietu dplR i środowiska R. Przeprowadzono analizy dendroekologiczne z wykorzystaniem związków korelacyjnych oraz funkcji odpowiedzi za wielolecie 1901–2010 roku. Celem tych analiz były określenie 
siły i kierunku związku między parametrami hydroklimatycznymi oraz przyrostem promieniowym dębu na poszczególnych stanowiskach. Zmienne objaśniające stanowiły miesięczne wartości parametrów hydroklimatycznych: opady (P), temperatura (T), miary 
suszy – wskaźnik surowości suszy Palmera (scPDSI) oraz standaryzowany klimatyczny bilans wodny (SPEI), przepływy w Warcie (Q) dla stanowiska Poznań i Nowa Wieś Podgórna. 
W przypadku miar suszy oraz opadów wykorzystano zarówno wartości lokalne, jak i wartości zagregowane dla zlewni. Przepływy rzeczne to dane pozyskane z sieci pomiarowej IMGW-PIB, pozostałe dane pozyskano z baz parametrów klimatycznych przygotowanych w siatce wysokiej rozdzielczości CRU TS 4.01 (T, P), sc-PDSI Global 
(scPDSI), SPEIbase v.2.5.3 (SPEI). W pracy wykorzystano analizę skupień w celu określenia powiązań między stanowiskami w różnych częściach doliny i na wysoczyźnie. Podobieństwa reakcji przyrostowych między stanowiskami były identyfikowane na podstawie metody grupowań (metoda z odległością euklidesową jako miarą odległości 
aglomeracyjnej i sposobem pełnego powiązania). W dolinie rzecznej jest widoczna strefowość reakcji przyrostowych dębu szypułkowego 
na czynniki hydroklimatyczne decydujące o przyrastaniu drzew. Zaznaczają się dwie strefy. Pierwsza strefa obejmuje stanowiska mniej wyniesione położone na terasie zalewowej (stanowiska z pozycji 1, 2 w transekcie oraz część stanowisk z pozycji 3). Druga strefa – to bardziej wyniesione stanowiska położone na terasie zalewowej i nadzalewowej 
(część stanowisk z pozycji 3 i stanowiska z pozycji 4 i 5). Reakcja przyrostowa dębu szypułkowegona czynniki hydroklimatyczne na obszarach doliny mniej wyniesionych jest słabsza niż na obszarach bardziej wyniesionych. Ten charakter zależności dotyczy wszystkich 
analizowanych zmiennych hydroklimatycznych. Występuje w przypadku zmiennych klimatycznych lokalnych i zmiennych w zlewni, a także przepływów rzecznych. Granica między strefami ma charakter nieostry, ponieważ stanowiska z pozycji 3 w transekcie charakteryzują się przejściowością, część należy do grupy pierwszej, a część do grupy 
drugiej. Stanowiska należące do grupy pierwszej są położone w odległości 120–1500 m od normalnego położenia linii brzegowej w Warcie. Zmienność tej odległości wynika z mozaikowego układu form i wyniesienia powierzchni terenu w dolinie. Pas przejściowy między oboma strefami jest wyniesiony około 3 m z odchyłką około 0,2 m nad rzędną normalną lustra wody w rzece. Warto zaznaczyć, że krawędź pierwszej terasy nadzalewowej (zasięg strefy zalewowej) jest wyniesiona około 2 m wyżej. Podsumowując, można powiedzieć, że elementy hydroklimatyczne nie stanowią ograniczającego czynnika 
środowiskowego dla przyrostów na stanowiskach mniej wyniesionych, a na stanowiskach bardziej wyniesionych w dolinie i na wysoczyźnie są środowiskowym czynnikiem ograniczającym. Reakcje przyrostowe drzew na czynniki klimatyczne na stanowiskach 
wysoczyznowych są podobne do reakcji drzew rosnących w dolinie na stanowiskach bardziej wyniesionych. Związki między czynnikami hydroklimatycznymi a przyrostami promieniowymi są znacznie silniejsze na stanowiskach wysoczyznowych oraz bardziej 
wyniesionych w dolinie niż na stanowiskach dolinnych mniej wyniesionych. Zależność ta jest w sposób szczególny widoczna w przypadku miar suszy zarówno lokalnych, jak i występujących w zlewni (współczynnik r często większy niż 0,4). Stąd granica między 
oboma strefami w dolinie rozgranicza obszary o różnej podatności na suszę. Dynamika zasięgu stref wyróżnionych ze względu na przebieg przyrostów promieniowych dębu szypułkowego może być wykorzystana praktycznie i stanowić indykator zmienności czasowej i przestrzennej siły oddziaływania rzeki na drzewostany. Można w ten sposób indykować zarówno oddziaływanie na lasy dolinne procesów i działań antropogenicznych negatywnych, jak i efektów ekologicznych różnych form aktywnej ochrony stosowanych 
w lasach dolin rzecznych.
Słowa kluczowe: dąb szypułkowy, doliny rzeczne, gradient hydrologiczny, wpływ rzeki, strefowość dolin, przyrost promieniowy, czynniki hydroklimatyczne, przepływ, susza

978-83-7160-936-7

Hydroklimatyczne uwarunkowania przyrostów promieniowych dębu szypułkowego w lasach dolin rzecznych

Ludzie - rasa drapieżców, która opanowała świat materii i zawłaszcza świat ducha. Nie wygrywają w niej najlepsi, lecz najsilniejsi, nie idealiści, lecz materialiści. Świat objęty we władanie sprowadzają do kategorii możliwych do osiągnięcia indywidualnych korzyści. Korzyści na dziś, bez troski o jutro….
Kim są dzisiejsi właściciele, menedżerowie, lekarze, adwokaci, nauczyciele i jakim zasadom hołdują? Czy jeszcze pamiętają, czym jest życie godziwe i dobra robota? Czy czują się życiem wśród życia, które pragnie żyć? Czy nie zagłuszają sumienia? Czy słyszą głos drugiego człowieka? Czy odnajdują w sobie imperatyw kategoryczny?
Oddana do rąk czytelnika pozycja przypomina o głębokim zakorzenieniu cywilizacyjnym idei postępowania etycznego. Odwołując się do starożytności, sięga po idee złotego środka: dobra - piękna - prawda czy szczęśliwości. Prowadzi przez zawiłości postaw i światopoglądu człowieka średniowiecza i renesansu. Dociera wreszcie do czasów współczesnych, którym poświęca szczególną uwagę, wskazując na konieczność głębokiej refleksji etycznej nad nowymi problemami i wyborami, przed którymi stają ludzie.
Konstrukcja książki pozwala czytelnikowi zarówno dojrzałemu, jak i młodemu (o nie do końca sprecyzowanych poglądach i ukształtowanej sylwetce moralnej) na odnalezienie etycznego punktu odniesienia w kwestiach trudnych i wątpliwych, które można rozwiązać w różny sposób. Nie proponuje jednoznacznych rozstrzygnięć, wskazuje raczej, jakie kierunek obrać.

978-83-7160-650-2

Sumienie biznesu. Etyczne decyzje gospodarcze

Książka nieprzeznaczona do sprzedaży
Celem pracy było pogłębienie wiedzy na temat wzrostu i plonowania szparaga z uwzględnieniem bilansu cukrów w roślinach, jak również przeanalizowanie wpływu przebiegu warunków klimatycznych na plonowanie szparaga, zarówno w latach przed rozpoczęciem zbiorów wypustek, jak i w latach zbiorów. Dodatkowo określono wpływ temperatury powietrza na intensywność oddychania korzeni, wypustek i pędów asymilacyjnych szparaga oraz przeanalizowano ilość cukrów zużywanych na potrzeby oddychania poszczególnych organów rośliny. Oceniono również wpływ temperatury powietrza i promieniowania słonecznego na intensywność fotosyntezy. Podjęto także próbę opracowania modelu umożliwiającego wyznaczenie masy pędów asymilacyjnych na podstawie ich grubości i wysokości, co z kolei pozwoliło na określenie powierzchni pędów asymilacyjnych, ilości absorbowanego światła przez te pędy, produkcji cukrów w okresie asymilacji oraz zapotrzebowania cukrów na potrzeby oddychania pędów asymilacyjnych. W oparciu o uzyskane wyniki zaproponowano wskaźniki opisujące efektywność zużycia cukrów w odniesieniu do ilości absorbowanego światła przez pędy asymilacyjne oraz zebranego plonu.
Badania obejmowały siedem doświadczeń prowadzonych w polu, tunelu foliowym, szklarni oraz kamerach wegetacyjnych w latach 1994–2012. W doświadczeniach polowych przeanalizowano plonowanie pięciu odmian szparaga sadzonych w trzech kolejnych latach oraz określono wpływ terminu kończenia zbiorów na wzrost i plonowanie trzech odmian szparaga. W doświadczeniach prowadzonych w warunkach kontrolowanych określono wpływ temperatury na fotosyntezę i oddychanie kilku odmian szparaga.
Słowa kluczowe: odmiana, temperatura, opady, PPFD, LAI, SLA, absorpcja światła, pędy asymilacyjne, gałęziaki, fotosynteza, punkt kompensacji świetlnej, punkt wysycenia światłem, oddychanie bytowe, oddychanie wzrostowe, bilans cukrów, efektywność wykorzystania cukrów

978-83-7160-908-4

Wzrost, plonowanie i bilans cukrów u wybranych odmian szparaga (Asparagus officinalis L.)

Autorka zwraca uwagę na wartość historycznych układów ruralistycznych, które są integralnym składnikiem krajobrazu Poznania. Ich relikty, wciąż obecne, chociaż nie zawsze dostrzegane w strukturze urbanistycznej, są nośnikiem istotnych treści kulturowych i zapisem procesu rozwoju miasta. Kilkukrotne powiększanie terytorium Poznania mające miejsce w ciągu XX wieku powodowało włączanie 
w jego granice otaczających miasto wsi i folwarków. Wiele dawnych układów ruralistycznych uległo zatarciu, niektóre są  jednak nadal czytelne i warte zachowania. Zdaniem Autorki, mogą one obecnie pełnić funkcję obszarów krystalizujących strukturę miasta, a ich potencjał kulturowy i krajobrazowy powinien zostać wykorzystany do podniesienia jakości przestrzeni miejskiej.
Z recenzji dr hab. inż. arch. Elżbiety Raszei, prof. UAP
Książka [...] stanowi poważną, oryginalną pracę opartą na solidnej znajomości aktualnego stanu badań, krajowych i zagranicznych, oraz na własnych studiach terenowych i kameralnych zrealizowanych z nadzwyczajną dokładnością w obszernym zakresie merytorycznym, dotyczących wybranych przypadków z dzisiejszego terenu Poznania. [...]. Ma duże znaczenie jako przykład zastosowania oryginalnej metody obiektywnego opisu lokalnego zasobu kulturowego i przyrodniczo-krajobrazowego i procesu jego przeobrażeń, dostarcza cennego materiału źródłowego, inspirując do wykorzystania go w celach naukowych, słowem – otwiera nowe pola badawcze dla wielodyscyplinarnych działań naukowych. Jednocześnie książka ta może być bardzo pomocna planistom przy podejmowaniu praktycznych, operacyjnych decyzji planistyczno-przestrzennych, 
jak i tworzeniu koncepcji strategicznych dla Poznania.
Z recenzji prof. dr. hab. inż. arch. Marka Kowickiego

978-83-7160-915-2

Stan zachowania i trwałość historycznych układów przestrzennych dawnych wsi i majątków w strukturze Poznania

Od wprowadzenia obowiązku wyznaczania dojazdów pożarowych na terenach leśnych minęło blisko 20 lat. Dominacja w strukturze leśnych sieci drogowych, których zasadniczym elementem są dojazdy pożarowe, niskonośnych nawierzchni gruntowych była również przyczyną rozpoznania możliwości wskazania stosunkowo tanich, prostych i bezpiecznych dla środowiska technologii zwiększania nośności nawierzchni dojazdów pożarowych oraz szybkich, a jednocześnie wiarygodnych metod weryfikacji założeń projektowych. Pozwolić to może na racjonalizację wysiłków związanych z unowocześnianiem sieci dojazdów pożarowych – jednego z istotnych komponentów zabezpieczenia przeciwpożarowego obszarów leśnych w Polsce. 
Skuteczność prowadzenia akcji gaśniczych, pozwalających na ugaszenie pożarów w początkowej fazie rozwoju, jest efektem nie tylko wyszkolenia ludzi wyposażonych w nowoczesny sprzęt, ale również sprawności działania systemów prognozowania zagrożenia pożarowego i wczesnego wykrywania powstających pożarów oraz dysponowania odpowiednich sił i środków, bezbłędnie i w krótkim czasie docierających do miejsca pożaru. 
Lasy Państwowe muszą kontynuować trudne zadanie modernizowania swojej sieci drogowej. Trudność polega na tym, że należy pogodzić wymagania techniczne stawiane infrastrukturze drogowej z maksymalnym ograniczaniem negatywnego oddziaływania szlaków komunikacyjnych na środowisko oraz oczekiwaniami ekologów i społeczeństwa. Pomocne w tym względzie mogą okazać się wyniki dalszych badań naukowych prowadzonych w tym zakresie.

978-83-7160-928-2

Funkcjonalność leśnych dojazdów pożarowych względem wymogów współczesnych pojazdów ratowniczo-gaśniczych oraz aktualnie stosowanych taktyk i technologii gaszenia pożarów lasów

W podręczniku omówiono podstawowe elementy wiedzy oraz terminologię niezbędną do studiowania szczegółowych zagadnień ekonomicznych i prawnych z zakresu rolnictwa i agrobiznesu, wypełniając w ten sposób lukę na rynku wydawniczym. Poruszana problematyka jest szczególnie istotna z uwagi na rosnące znaczenie wiedzy ekonomicznej dla podmiotów gospodarczych działających w rolnictwie, a także ze względu na rozwijające się powiązania polskiego rolnictwa i agrobiznesu z rynkami Unii Europejskiej. Wbrew niektórym poglądom rolnictwo nie uległo bowiem zmarginalizowaniu, wręcz przeciwnie. Rozszerza swój zakres działania na pola pokrewne, zwłaszcza związane z ochroną środowiska i zrównoważonym rozwojem terenów wiejskich. W tym kontekście znaczenia nabiera jeszcze jeden relatywnie nowy wymiar: społeczna odpowiedzialność za prowadzone w rolnictwie i agrobiznesie działania.

978-83-7160-680-9

Podstawy wiedzy o rolnictwie i agrobiznesie

Zachodzące we współczesnej gospodarce procesy społeczno-gospodarcze prowadzą do znacznego zróżnicowania rozwoju regionalnego w większości aspektów życia gospodarczego. Wi­doczne są także w pogłowiu trzody chlewnej i loch. Celem głównym opracowania było rozpoznanie i identyfikacja czynników determinujących zmiany pogłowia trzody chlewnej i loch w Polsce w uję­ciu regionalnym. Podporządkowano mu osiem celów szczegółowych oraz cztery hipotezy badaw­cze. Podstawowy zakres czasowy analiz na poziomie wojewódzkim obejmował okres 1960–2018, a w analizach na poziomie powiatowym lata: 1960, 1973, 1996 i 2010.
Pierwsza część książki (rozdz. 1–2) jest przeglądem literatury. W rozdziale 1 omówiono wykorzystane w pracy metody badawcze, tj. miary dynamiki, miary koncentracji cech, analizę skupień, analizę techniczną oraz metody pa­nelowe. W rozdziale 2 przestawiono ewolucję poglądów na temat przyczyn, przebiegu i sposobów diagnozowania nierównomiernego rozwoju gospodarczego regionów, lokalizacji działalności gospo­darczej, przede wszystkim produkcji rolniczej. Scharakteryzowano najważniejsze klasyczne teorie lokalizacji, w tym kręgów Thünena, w której podjęto po raz pierwszy temat lokalizacji produkcji produktów rolnych w stosunku do ośrodka centralnego. W dalszej części opisano teorię rozwoju regionalnego „od góry” i „od dołu” oraz teorię lokalizacji, a następnie kierunki rozwoju polityki regionalnej UE, zwłaszcza sektora rolnego. Ukazano jej historię, przyczyny wprowadzenia polityki regionalnej, kierunki rozwoju. Przedstawiono aktualnie dostępne programy rozwoju regionalnego oraz oceniono ich przydatność do odbudowy produkcji żywca wieprzowego w Polsce.
W celu ukazania sytuacji na rynkach międzynarodowych opisano w rozdziale 3 zmiany zachodzące w światowej produkcji żywca wieprzowego, skupiając się na zmianach w przestrzennym rozmieszczeniu pogłowia trzody chlewnej na poszczególnych kontynentach i u najważniejszych pro­ducentów. Przeprowadzone badania potwierdziły występowanie przestrzennych procesów koncen­tracyjnych, które zachodziły w różnym tempie na kontynentach i w krajach. W Polsce, w porównaniu z najważniejszymi producentami w UE, były one średniozaawansowane, ale następowały szybciej niż w innych państwach UE.
Opisano także zagadnienia produkcji trzody chlewnej w ujęciu sektorowym. W rozdziale 4 scha­rakteryzowano produkcję żywca wieprzowego w Polsce. Ukazano kontekst historyczny rozwoju kra­jowego rolnictwa od czasu uwłaszczenia chłopów w XIX wieku, przez reformy rolne po II wojnie światowej, aż do okresu gospodarki wolnorynkowej i funkcjonowania rolnictwa i produkcji żywca wieprzowego po wejściu Polski do UE. Osobny podrozdział poświęcono afrykańskiemu pomorowi świń. Od 2014 roku jest on bowiem podstawowym zagrożeniem dla rozwoju i odbudowy krajowego pogłowia na terenach objętych ograniczeniami i w pozostałych regionach.
Analizy związane z regionalnym rozwojem produkcji trzody chlewnej w Polsce opisano w trzech kolejnych rozdziałach. W rozdziale 5 omówiono regionalne uwarunkowania produkcji na podstawie analiz cen skupu trzody chlewnej i zbóż, cen prosiąt, plenności loch oraz upadków w poszczegól­nych grupach stada. Omówiono zbiory zbóż w kontekście dużego rozdrobnienia rolnictwa i pogło­wia oraz dużego znaczenia samozaopatrzenia rolników w zboża. Były one uzależnione od plonów oraz zasobów UR i gruntów ornych. Postępująca koncentracja produkcji – wyrażająca się rosnącym udziałem pogłowia w dużych stadach, liczących po kilka–kilkadziesiąt tysięcy sztuk trzody chlewnej lub kilka–kilkaset tysięcy loch – wskazują na potrzebę przyspieszenia procesów koncentracyjnych w Polsce. W przeprowadzonej analizie wykazano, że były one zaawansowane najbardziej w woje­wództwach zachodnich, a najmniej we wschodnich.
W dwóch ostatnich rozdziałach przeprowadzono analizy zmian pogłowia trzody chlewnej: w rozdziale 6 na poziomie wojewódzkim, w rozdziale 7 na poziomie powiatowym. Wykazano wystę­powanie procesów przestrzennej koncentracji pogłowia trzody chlewnej i loch, które przyspieszyły w okresie gospodarki rynkowej. Procesy koncentracji trzody chlewnej przebiegały szybciej. W ana­lizie lokalizacji pogłowia w stosunku do miast centralnych wykazano niewielki wzrost znaczenia re­gionów oddalonych o 50–100 km od ośrodków centralnych, zwłaszcza kosztem regionów zewnętrz­nych oraz regionów półperyferyjnych liczących co najmniej 0,5 mln mieszkańców. Nie zauważono znaczącego wpływu na poziom obsady ośrodków mniejszych. Analiza wykazała, że rozwój rolnictwa w poszczególnych regionach Polski był uwarunkowany historycznymi podziałami wynikającymi z zaborów oraz odzyskaniem po II wojnie światowej ziem zachodnich i północnych, a upływ czasu i powrót do gospodarki rynkowej nie zmniejszył tych podziałów. Będą one miały istotny wpływ na lokalizację nowych wielkoprzemysłowych ferm, dla których najbardziej dogodne okazują się tere­ny ziem odzyskanych, a nieznacznie gorsze byłego zaboru pruskiego. Ponadto w analizie panelowej wykazano, że wzrost pogłowia w województwach stymulowały: udział gospodarstw o powierzchni przekraczającej 15 ha UR, plony zbóż oraz plenność loch w przypadku trzody chlewnej, destymu­lantami były przeciętna powierzchnia gospodarstw oraz produkcja zbóż na sztukę pogłowia trzody chlewnej.
Prognoza zmian pogłowia trzody chlewnej i loch wykazała duże prawdopodobieństwo kontynu­acji trendów spadkowych w większości województw co najmniej do 2021 roku. Dotyczyło to wszyst­kich województw wschodnich oraz niektórych z byłego zaboru pruskiego. Najkorzystniejsza sytuacja techniczna była w trzech województwach na ziemiach odzyskanych. Po długoterminowych spadkach zostały tam wyznaczone w ostatnich badanych latach trendy boczne lub wzrostowe.
Słowa kluczowe: kręgi Thünena, lokalizacja, pogłowie, koncentracja, uwarunkowania historyczne

978-83-7160-926-8

Determinanty regionalnych zmian w sektorze produkcji trzody chlewnej w Polsce

978-83-7160-990-9

Technika rolnicza. Środki techniczne i energetyczne

<div id="center">
<div class="opis">
W pracy omówiono zagadnienie efektywności działania superplastyfikatorów z uwzględnieniem różnych rodzajów cementu. Skupiono się przede wszystkim na współdziałaniu cement-domieszka upłynniająca, biorąc pod uwagę efekty technologiczne stosowania superplastyfikatorów w świeżych i stwardniałych kompozytach cementowych; czynnikiem różnicującym superplastyfikatory była ich baza chemiczna.
Określono również wpływ współdziałania cement-superplastyfikator na hydratację i mikrostrukturę tworzyw cementowych, w tym po dłuższych okresach twardnienia.
Publikacja jest adresowana do czytelników interesujących się technologią betonu, zwłaszcza możliwością modyfikowania właściwości tworzyw cementowych za pomocą domieszek upłynniających.
</div>
</div>

Robert Kamieniarz

Podstawy łowiectwa (oprawa miękka)

Nowości

Podstawy łowiectwa (oprawa miękka)

110 zł

Sustainable agri-food supply chains: contemporary and new challenges in logistics ter...

0 zł

Economic and legal determinants of development of agri-food logistics

0 zł

Podstawy łowiectwa (oprawa twarda)

120 zł

Polecane

Barwienie metodami naturalnymi. Rośliny barwierskie i ich potencjał

65 zł

Tezaurus sztuki ogrodowej

164 zł

Rachunkowość finansowa z elementami rachunkowości zarządczej

43 zł

Podstawy analizy i klasyfikacji gleb

93 zł

Newsletter